Class 6 Exam  >  Class 6 Notes  >  Hindi for Class 6  >  NCERT Textbook: मैया मैं नहिं माखन खायो

NCERT Textbook: मैया मैं नहिं माखन खायो | Hindi for Class 6 PDF Download

Download, print and study this document offline
Please wait while the PDF view is loading
 Page 1


???? ??? ???
? ???? ?????
 
??? ??? ???? ? ? ????, ??
??? ???? ?????? 
??? ? ?? ?
????? ??? ??, ???? ??? ?? ????
 
??? ???? ????? ?? ????, ???? ? ? ?? ???? ????? 
??? ?-??? ?? ??? ??? ???, ???? ?
?? ??????? 
 
?
? ???? ?? ?? ? ?? ????, ??? ? ? ?? ??? ?????
 
??? ???? ??
? ??? ???? ???, ? ??? ????? ? ????
 
?? ?? ???? ??
? ?? ??? ???, ? ?????
? ??? ??????
 
?
????? ?? ??? ??? ? ????, ?? ?? ?
? ? ??????
—	?
? ????
???? ??? ???? ???? ????
9
Chapter 9.indd   94 10/06/2024   11:23:28
Reprint 2025-26
Page 2


???? ??? ???
? ???? ?????
 
??? ??? ???? ? ? ????, ??
??? ???? ?????? 
??? ? ?? ?
????? ??? ??, ???? ??? ?? ????
 
??? ???? ????? ?? ????, ???? ? ? ?? ???? ????? 
??? ?-??? ?? ??? ??? ???, ???? ?
?? ??????? 
 
?
? ???? ?? ?? ? ?? ????, ??? ? ? ?? ??? ?????
 
??? ???? ??
? ??? ???? ???, ? ??? ????? ? ????
 
?? ?? ???? ??
? ?? ??? ???, ? ?????
? ??? ??????
 
?
????? ?? ??? ??? ? ????, ?? ?? ?
? ? ??????
—	?
? ????
???? ??? ???? ???? ????
9
Chapter 9.indd   94 10/06/2024   11:23:28
Reprint 2025-26
??? ?? ??????
???? ? ? ???? ??? ??? ??, ? ? ?
????? ?? ??? ? ?? ? ??? 
???? ? ??? ?? ?? ???? ? ?? 15??? ???? ?? ??? ??? ??? 
?
????? ?? ???? ? ?? ??
?? ? ??? ??
???, ??? ???? ???? 
??? ? ? ? ?? ?????? ??? ?? ??? ??? ? ? ?
??? ??? ??? ?? ? ???? ??? ?? ????? 
???? ?????? ??? ? ???? ??? ???? ? ???? ?? ????? ? ???? ?
???? ??? ?? ?? ?? ??? ??? ? ? 
??? ? ??? ???? ?? ? ???? ???? ? ????? ? ?? ???
? ??? ?? ??? ??? ?? ???-?????
? ?? 
??? ???? ? ???? ? ??? ?? ? ?? ???? ?? ?
?? ??? ???? ? ??? ?? ????? ??? ???? ? ?? ???? ? ??? 
???? ???? ?? ?? ?? ?????
? ?? ?? ? ?? ? ??? ?? ?
????? ? ????? ???? ???? ? ???
? 16??? 
???? ?? ??? ??? ???
???? ??? ???
? ???? ???? 
95
Chapter 9.indd   95 10/06/2024   11:23:30
Reprint 2025-26
Page 3


???? ??? ???
? ???? ?????
 
??? ??? ???? ? ? ????, ??
??? ???? ?????? 
??? ? ?? ?
????? ??? ??, ???? ??? ?? ????
 
??? ???? ????? ?? ????, ???? ? ? ?? ???? ????? 
??? ?-??? ?? ??? ??? ???, ???? ?
?? ??????? 
 
?
? ???? ?? ?? ? ?? ????, ??? ? ? ?? ??? ?????
 
??? ???? ??
? ??? ???? ???, ? ??? ????? ? ????
 
?? ?? ???? ??
? ?? ??? ???, ? ?????
? ??? ??????
 
?
????? ?? ??? ??? ? ????, ?? ?? ?
? ? ??????
—	?
? ????
???? ??? ???? ???? ????
9
Chapter 9.indd   94 10/06/2024   11:23:28
Reprint 2025-26
??? ?? ??????
???? ? ? ???? ??? ??? ??, ? ? ?
????? ?? ??? ? ?? ? ??? 
???? ? ??? ?? ?? ???? ? ?? 15??? ???? ?? ??? ??? ??? 
?
????? ?? ???? ? ?? ??
?? ? ??? ??
???, ??? ???? ???? 
??? ? ? ? ?? ?????? ??? ?? ??? ??? ? ? ?
??? ??? ??? ?? ? ???? ??? ?? ????? 
???? ?????? ??? ? ???? ??? ???? ? ???? ?? ????? ? ???? ?
???? ??? ?? ?? ?? ??? ??? ? ? 
??? ? ??? ???? ?? ? ???? ???? ? ????? ? ?? ???
? ??? ?? ??? ??? ?? ???-?????
? ?? 
??? ???? ? ???? ? ??? ?? ? ?? ???? ?? ?
?? ??? ???? ? ??? ?? ????? ??? ???? ? ?? ???? ? ??? 
???? ???? ?? ?? ?? ?????
? ?? ?? ? ?? ? ??? ?? ?
????? ? ????? ???? ???? ? ???
? 16??? 
???? ?? ??? ??? ???
???? ??? ???
? ???? ???? 
95
Chapter 9.indd   95 10/06/2024   11:23:30
Reprint 2025-26
??? ?? ???? ? ??? ?? (?) ???? ??? ?? ????? ???? ?? ???? ????? ???-?? ??? ??? ? ????? ???? ( ?) ?????—
(1) ??? ???? ? ? ?? ?? ???? ???? ??? ? ?? ? ?? ??? ??? ?? ? ?? ? ? ?? ?????  
 ? ? ??? ? ?? ????? ????? ??? 
 ? ???? ????, ? ?? ? ??? ???? ??? 
 ? ? ??? ?? ????-?
? ?? ? ??? ??????
 ? ???? ????-???? ??? ??? ? ?? ? ? ?? ? ? ???? ????
(2) ?? ??? ??? ??? ? ? ?? ? ?? ???? ? ?? ?? ? ?? ??? 
 ? ??? ??? ? ?? ???
 ? ???? ?? ? ?? ??? 
 ? ?? ??? ??? ??? ? ?? ??? 
 ? ?? ????? ? ? ?
?? ??? ? ?? ???
(?) ?? ???? ?? ????? ? ? ??? ? ???? ?? ??? ?? ??? ?? ????? ?? ???? ? ? ????? ??  
????? ? ???? 
???? ?? ??? ?? ?????
??? ??? ?? ? ???? ? ??? ?? ? ??? ??? ?? ???? ???? ?? ?? ??? ?? ?? ? ???? ?? ??? ?? ?? ??? ??? ? 
??? ???? ?? ?
????? ?? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ??????, ?
?????? ?? ???? ???? ? ??? ?? 
?????? ?? ???? ????  
??????
96
Chapter 9.indd   96 10/06/2024   11:23:32
Reprint 2025-26
Page 4


???? ??? ???
? ???? ?????
 
??? ??? ???? ? ? ????, ??
??? ???? ?????? 
??? ? ?? ?
????? ??? ??, ???? ??? ?? ????
 
??? ???? ????? ?? ????, ???? ? ? ?? ???? ????? 
??? ?-??? ?? ??? ??? ???, ???? ?
?? ??????? 
 
?
? ???? ?? ?? ? ?? ????, ??? ? ? ?? ??? ?????
 
??? ???? ??
? ??? ???? ???, ? ??? ????? ? ????
 
?? ?? ???? ??
? ?? ??? ???, ? ?????
? ??? ??????
 
?
????? ?? ??? ??? ? ????, ?? ?? ?
? ? ??????
—	?
? ????
???? ??? ???? ???? ????
9
Chapter 9.indd   94 10/06/2024   11:23:28
Reprint 2025-26
??? ?? ??????
???? ? ? ???? ??? ??? ??, ? ? ?
????? ?? ??? ? ?? ? ??? 
???? ? ??? ?? ?? ???? ? ?? 15??? ???? ?? ??? ??? ??? 
?
????? ?? ???? ? ?? ??
?? ? ??? ??
???, ??? ???? ???? 
??? ? ? ? ?? ?????? ??? ?? ??? ??? ? ? ?
??? ??? ??? ?? ? ???? ??? ?? ????? 
???? ?????? ??? ? ???? ??? ???? ? ???? ?? ????? ? ???? ?
???? ??? ?? ?? ?? ??? ??? ? ? 
??? ? ??? ???? ?? ? ???? ???? ? ????? ? ?? ???
? ??? ?? ??? ??? ?? ???-?????
? ?? 
??? ???? ? ???? ? ??? ?? ? ?? ???? ?? ?
?? ??? ???? ? ??? ?? ????? ??? ???? ? ?? ???? ? ??? 
???? ???? ?? ?? ?? ?????
? ?? ?? ? ?? ? ??? ?? ?
????? ? ????? ???? ???? ? ???
? 16??? 
???? ?? ??? ??? ???
???? ??? ???
? ???? ???? 
95
Chapter 9.indd   95 10/06/2024   11:23:30
Reprint 2025-26
??? ?? ???? ? ??? ?? (?) ???? ??? ?? ????? ???? ?? ???? ????? ???-?? ??? ??? ? ????? ???? ( ?) ?????—
(1) ??? ???? ? ? ?? ?? ???? ???? ??? ? ?? ? ?? ??? ??? ?? ? ?? ? ? ?? ?????  
 ? ? ??? ? ?? ????? ????? ??? 
 ? ???? ????, ? ?? ? ??? ???? ??? 
 ? ? ??? ?? ????-?
? ?? ? ??? ??????
 ? ???? ????-???? ??? ??? ? ?? ? ? ?? ? ? ???? ????
(2) ?? ??? ??? ??? ? ? ?? ? ?? ???? ? ?? ?? ? ?? ??? 
 ? ??? ??? ? ?? ???
 ? ???? ?? ? ?? ??? 
 ? ?? ??? ??? ??? ? ?? ??? 
 ? ?? ????? ? ? ?
?? ??? ? ?? ???
(?) ?? ???? ?? ????? ? ? ??? ? ???? ?? ??? ?? ??? ?? ????? ?? ???? ? ? ????? ??  
????? ? ???? 
???? ?? ??? ?? ?????
??? ??? ?? ? ???? ? ??? ?? ? ??? ??? ?? ???? ???? ?? ?? ??? ?? ?? ? ???? ?? ??? ?? ?? ??? ??? ? 
??? ???? ?? ?
????? ?? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ??????, ?
?????? ?? ???? ???? ? ??? ?? 
?????? ?? ???? ????  
??????
96
Chapter 9.indd   96 10/06/2024   11:23:32
Reprint 2025-26
???? ???? ?? ?
??? ? ?? 1. ? ????
1. ??? ????? ?? ?? ???? (??? ?
??? ?? ?? ? ?? ???? ??? 
?? ???? ??? ?? ? ?? ???? ???)?
2. ??? 2. ?? ?? ? ??? (??? ??? ?? ?? ?? ??? ??? ? ? ??? ????? 
??? ? ??, ?? ?? ??? ? ??? ? ? ??? ? ??? ?
??? ?? ?? ??? 
?? ??? ??? ?? ? ?????? ?? ??? ?? ??? ? ?????)
3. ?? ? ?? 
??? ???
3. ??? ?? ?? ? ? ???? ?? ? ??????? ?? ? ??? ??? ? ?? ? ? 
?? ?? ?? ?? ? ? ? ?? ?????? ? ??? ?? ?? ?? ????? ??? 
??? ????-???? ?? ???? ??? (? ???— ?
? ?, ??? ???) ?? 
?? ???? , ?? ??? ??? ? ?? ?? ?? ?
 
4. ?
????? 4. ?????, ?? ??? ??? ?? ???, ??? ???? ?? ?? ??? ??? ?? ???? ???
5. ?? ??? 5. ? ?? ???? ????, ?? ??? ???? ????, ? ???, ????
6.  ???? 6. ??? ????? ??? ??? ? ? ?? ?? , ?? ??? ??? ? ? ?
??? ?????
7. ???? 7. ?? ??? ? ? ??? ?? ??? ? ? ?? ???? ?? ?? ??? 
8. ??? ?-??? 8. ???? ?? ???? ?
? ??, ???? (??? ??? ?? ?? ?? ??? ??? 
?? ? ??-??? ??? ???? ??? ????? ? ??? ???? ??)?
    ?
????????? ? ?? ????? ??? ??? ?? ? ???? ? ? ? ?
???? ??? ??? ? ?? ?? ???? ????? ???? ? ?? ? ??? ?? ?? ?? ?? ??? ?? ???? 
???? ???? ? ?? ???? ??? ??? ???? ???? ?? ??? ???? ??? ? ??? ???? ?? ??? ?? 
???? ???? ? ???? ?? ??? ???? ??
(?) “??? ??? ???? ? ? ????, ?? ??? ???? ?????” 
(?) “?????? ?? ??? ??? ? ????, ?? ?? ?
? ? ?????”
???? ??? ???
? ???? ???? 
97
Chapter 9.indd   97 10/06/2024   11:23:32
Reprint 2025-26
Page 5


???? ??? ???
? ???? ?????
 
??? ??? ???? ? ? ????, ??
??? ???? ?????? 
??? ? ?? ?
????? ??? ??, ???? ??? ?? ????
 
??? ???? ????? ?? ????, ???? ? ? ?? ???? ????? 
??? ?-??? ?? ??? ??? ???, ???? ?
?? ??????? 
 
?
? ???? ?? ?? ? ?? ????, ??? ? ? ?? ??? ?????
 
??? ???? ??
? ??? ???? ???, ? ??? ????? ? ????
 
?? ?? ???? ??
? ?? ??? ???, ? ?????
? ??? ??????
 
?
????? ?? ??? ??? ? ????, ?? ?? ?
? ? ??????
—	?
? ????
???? ??? ???? ???? ????
9
Chapter 9.indd   94 10/06/2024   11:23:28
Reprint 2025-26
??? ?? ??????
???? ? ? ???? ??? ??? ??, ? ? ?
????? ?? ??? ? ?? ? ??? 
???? ? ??? ?? ?? ???? ? ?? 15??? ???? ?? ??? ??? ??? 
?
????? ?? ???? ? ?? ??
?? ? ??? ??
???, ??? ???? ???? 
??? ? ? ? ?? ?????? ??? ?? ??? ??? ? ? ?
??? ??? ??? ?? ? ???? ??? ?? ????? 
???? ?????? ??? ? ???? ??? ???? ? ???? ?? ????? ? ???? ?
???? ??? ?? ?? ?? ??? ??? ? ? 
??? ? ??? ???? ?? ? ???? ???? ? ????? ? ?? ???
? ??? ?? ??? ??? ?? ???-?????
? ?? 
??? ???? ? ???? ? ??? ?? ? ?? ???? ?? ?
?? ??? ???? ? ??? ?? ????? ??? ???? ? ?? ???? ? ??? 
???? ???? ?? ?? ?? ?????
? ?? ?? ? ?? ? ??? ?? ?
????? ? ????? ???? ???? ? ???
? 16??? 
???? ?? ??? ??? ???
???? ??? ???
? ???? ???? 
95
Chapter 9.indd   95 10/06/2024   11:23:30
Reprint 2025-26
??? ?? ???? ? ??? ?? (?) ???? ??? ?? ????? ???? ?? ???? ????? ???-?? ??? ??? ? ????? ???? ( ?) ?????—
(1) ??? ???? ? ? ?? ?? ???? ???? ??? ? ?? ? ?? ??? ??? ?? ? ?? ? ? ?? ?????  
 ? ? ??? ? ?? ????? ????? ??? 
 ? ???? ????, ? ?? ? ??? ???? ??? 
 ? ? ??? ?? ????-?
? ?? ? ??? ??????
 ? ???? ????-???? ??? ??? ? ?? ? ? ?? ? ? ???? ????
(2) ?? ??? ??? ??? ? ? ?? ? ?? ???? ? ?? ?? ? ?? ??? 
 ? ??? ??? ? ?? ???
 ? ???? ?? ? ?? ??? 
 ? ?? ??? ??? ??? ? ?? ??? 
 ? ?? ????? ? ? ?
?? ??? ? ?? ???
(?) ?? ???? ?? ????? ? ? ??? ? ???? ?? ??? ?? ??? ?? ????? ?? ???? ? ? ????? ??  
????? ? ???? 
???? ?? ??? ?? ?????
??? ??? ?? ? ???? ? ??? ?? ? ??? ??? ?? ???? ???? ?? ?? ??? ?? ?? ? ???? ?? ??? ?? ?? ??? ??? ? 
??? ???? ?? ?
????? ?? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ??????, ?
?????? ?? ???? ???? ? ??? ?? 
?????? ?? ???? ????  
??????
96
Chapter 9.indd   96 10/06/2024   11:23:32
Reprint 2025-26
???? ???? ?? ?
??? ? ?? 1. ? ????
1. ??? ????? ?? ?? ???? (??? ?
??? ?? ?? ? ?? ???? ??? 
?? ???? ??? ?? ? ?? ???? ???)?
2. ??? 2. ?? ?? ? ??? (??? ??? ?? ?? ?? ??? ??? ? ? ??? ????? 
??? ? ??, ?? ?? ??? ? ??? ? ? ??? ? ??? ?
??? ?? ?? ??? 
?? ??? ??? ?? ? ?????? ?? ??? ?? ??? ? ?????)
3. ?? ? ?? 
??? ???
3. ??? ?? ?? ? ? ???? ?? ? ??????? ?? ? ??? ??? ? ?? ? ? 
?? ?? ?? ?? ? ? ? ?? ?????? ? ??? ?? ?? ?? ????? ??? 
??? ????-???? ?? ???? ??? (? ???— ?
? ?, ??? ???) ?? 
?? ???? , ?? ??? ??? ? ?? ?? ?? ?
 
4. ?
????? 4. ?????, ?? ??? ??? ?? ???, ??? ???? ?? ?? ??? ??? ?? ???? ???
5. ?? ??? 5. ? ?? ???? ????, ?? ??? ???? ????, ? ???, ????
6.  ???? 6. ??? ????? ??? ??? ? ? ?? ?? , ?? ??? ??? ? ? ?
??? ?????
7. ???? 7. ?? ??? ? ? ??? ?? ??? ? ? ?? ???? ?? ?? ??? 
8. ??? ?-??? 8. ???? ?? ???? ?
? ??, ???? (??? ??? ?? ?? ?? ??? ??? 
?? ? ??-??? ??? ???? ??? ????? ? ??? ???? ??)?
    ?
????????? ? ?? ????? ??? ??? ?? ? ???? ? ? ? ?
???? ??? ??? ? ?? ?? ???? ????? ???? ? ?? ? ??? ?? ?? ?? ?? ??? ?? ???? 
???? ???? ? ?? ???? ??? ??? ???? ???? ?? ??? ???? ??? ? ??? ???? ?? ??? ?? 
???? ???? ? ???? ?? ??? ???? ??
(?) “??? ??? ???? ? ? ????, ?? ??? ???? ?????” 
(?) “?????? ?? ??? ??? ? ????, ?? ?? ?
? ? ?????”
???? ??? ???
? ???? ???? 
97
Chapter 9.indd   97 10/06/2024   11:23:32
Reprint 2025-26
 ???-???? ?? ? ? ?? ?
??? ?? ?? ??? ??? ?? ? ??? ?? ?? ?????? ? ????? ???? ? ? ????? ? ????? ???? ? ??? ? ???? ?? 
??? ???? ?—
(?) ?? ??? ?? ??? ??? ?? ???? ??? ? ??? ? ??-??? ????? ???
(?) ????? ???? ?? ?? ??? ??? ?? ????? ??? ??? ?? ? ???? ??? ?? ???
 ????? ? ?? ?? ???
“??? ??? ???? ? ? ????, ?? ??? ???? ??????
??? ? ?? ?
????? ??? ??, ???? ??? ?? ????”
?? ?
???? ???? ? ? ?
??? ? ?? ???? ?? ???? ? ?? ? ????? ‘?????’ ?? ‘???’ ??? ??? ?????? ?? ?
??? ? 
????? ?? ? ??? ??? ?? ?? ????? ?? ‘? ??’ ? ??? ???? ?? ???? ?? ??? ???? ??? ?
???? ? ? ?
??? ? ?? ? 
?? ? ?? ?? ??? ??? ???? ? ?? ???? ???? ?? ?????????? ????? ? ? ?? ? ? ?? ?? ????? 
???? ???? 
(?) ?? ??? ?? ?? ??? ??? ?? ? ??? ?? ??? ?-???? ?? ?? ??? ?? ??? ?? ??? ?? 
?? ??????
? ?? ???? ?????, ? ??? ?? ?? ?? ?
??? ? ?
???? ??? ? ?? ?? ???? ??? ?? 
???? ?? ????
(?) ???? ?? ?? ?? ? ??? ?? ??? ? ??? ??? ? ??? ???? ?? ???? 
 ??
???? ?? ????? ?? ???? ?? ?? ??? ?? ??? ? ???? ?? ???—
(?) ?? ??? ??? ???? ??? ????? ?? ? ? ?? ????? ?? ??? ???? ???
(?) ? ? ???? ????? ?? ?? ??? ??? ?? ??? ?? ??? ?? ??, ?? ? ?? ??? ?????
   ?????? ? ? ???
???? ?? ???? ?? ? ??? ?? ? ? ?????? ??? ?? ?? ???? ????? ???? ? ? ?? ? ?? ??????, ???? 
???? ? ??? ?? ???????? ?? ? ????? ?? ?? ???? ????
??????
98
Chapter 9.indd   98 10/06/2024   11:23:33
Reprint 2025-26
Read More
30 videos|285 docs|52 tests

FAQs on NCERT Textbook: मैया मैं नहिं माखन खायो - Hindi for Class 6

1. कहानी में कौन-कौन से चरित्र हैं?
Ans. कहानी में मधुबाला, मयूरी, और मधुर हैं।
2. मयूरी के परिवार का वर्णन कैसा है?
Ans. मयूरी के परिवार में माँ, पिताजी, छोटी बहन, एवं उनके पुच्छवाले भाई हैं।
3. कहानी में कौन से मुख्य संदेश हैं?
Ans. कहानी में अनुशासन का महत्व, समाज में महिलाओं की स्थिति, और अपने परिवार के साथ संबंधों का महत्व जैसे मुख्य संदेश हैं।
4. कहानी में मयूरी के साथ कैसा व्यवहार किया गया था?
Ans. मयूरी के साथ अन्याय किया गया था जब उसे अपने परिवार द्वारा माखन नहीं खाने दिया गया।
5. कहानी का नाम क्या है और इसका महत्व क्या है?
Ans. कहानी का नाम "मैया मैं नहिं माखन खायो" है, जो दिखाता है कि मयूरी को उसके परिवार द्वारा अन्याय किया जाता है।
Related Searches

Sample Paper

,

Previous Year Questions with Solutions

,

pdf

,

study material

,

ppt

,

MCQs

,

Important questions

,

Viva Questions

,

video lectures

,

NCERT Textbook: मैया मैं नहिं माखन खायो | Hindi for Class 6

,

practice quizzes

,

Objective type Questions

,

past year papers

,

Semester Notes

,

Extra Questions

,

Summary

,

NCERT Textbook: मैया मैं नहिं माखन खायो | Hindi for Class 6

,

Exam

,

NCERT Textbook: मैया मैं नहिं माखन खायो | Hindi for Class 6

,

shortcuts and tricks

,

Free

,

mock tests for examination

;